Η ημέρα του αγιασμού των μαθητών από το Άγιο Πνεύμα και της εμφάνισης της Εκκλησίας. Ο Πέτρος κηρύττει δημόσια την πίστη του στο Χριστό και βαπτίζονται 3000 άνθρωποι.
Πρότυπο μιας νέας κοινωνίας αγάπης, τα μέλη συγκεντρώνονταν για την τέλεση του μυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας και τα κοινά τραπέζια (αγάπες). Η κοινή χρήση των αγαθών (κοινοχρησία) έδωσε γρήγορα τη θέση της στα πρώτα προβλήματα που τραυμάτισαν τις σχέσεις μεταξύ των πιστών. Το παράδειγμα όμως εκείνης της κοινότητας παραμένει ζητούμενο για την Εκκλησία και στα κοινοβιακά μοναστήρια η κοινοκτημοσύνη βιώνεται ακόμη.
Οι 7 άντρες που εξέλεξε η Εκκλησία των Ιεροσολύμων για τη διακονία των τραπεζιών της αγάπης ανέλαβαν στην πορεία και άλλες σημαντικές υπηρεσίες όπως το κήρυγμα. Τα ελληνικά τους ονόματα δείχνουν την επίδραση του ελληνορωμαϊκού πολιτισμού στην Εκκλησία κάτι που διευκόλυνε το άνοιγμά της στον εθνικό κόσμο.
Ένας από τους 7 διακόνους, πολύ σύντομα άρχισε να κηρύττει και να κάνει θαύματα. Τόνιζε τα ακόλουθα: α) Οι Ιουδαίοι πίστευαν ότι ο Θεός ήταν αποκλειστικά δικός τους αφού αυτοί ήταν ο εκλεκτός Του λαός. Πολλές φορές όμως έδειξαν αχαριστία στις ευεργεσίες Του. β) Ο Θεός ούτε κατοικεί ούτε λατρεύεται μόνο στο Ναό των Ιεροσολύμων. γ) Ο Μωσαϊκός Νόμος δεν είναι αιώνιος αλλά ξεπεράστηκε με το έργο του Χριστού. Ο Στέφανος λιθοβολήθηκε και έγινε ο πρώτος άνθρωπος που έδωσε τη ζωή του για το Χριστό, γι' αυτό και ονομάστηκε Πρωτομάρτυρας. Η μνήμη του γιορτάζεται στις 27 Δεκεμβρίου.
Γεννημένος στην Ταρσό της Κιλικίας από Εβραίους γονείς, ο Παύλος (ή Σαούλ όπως ήταν το εβραϊκό του όνομα) γνώρισε τόσο την ελληνική όσο και την ιουδαϊκή σκέψη. Μαθητής του νομοδιδάσκαλου Γαμαλιήλ, ήταν παρών στον λιθοβολισμό του Στεφάνου (κρατούσε τα ρούχα των εκτελεστών του). Φανατικός διώκτης των χριστιανών, στο δρόμο για τη Δαμασκό είχε ένα όραμα που άλλαξε όλη του τη ζωή. Βαπτίστηκε και εργάστηκε όσο κανείς για τη διάδοση της χριστιανικής πίστης, ιδίως στους εθνικούς. Η μνήμη του τιμάται με αυτή του Αποστόλου Πέτρου στις 29 Ιουνίου.
Μετά το λιθοβολισμό του Στεφάνου ακολούθησε ο διωγμός κατά των ελληνιστών χριστιανών στα Ιεροσόλυμα. Πολλοί αναγκάστηκαν να καταφύγουν στην Αντιόχεια όπου και εμφανίστηκε για πρώτη φορά ο όρος "Χριστιανοί". Ο απόστολος Πέτρος βάπτισε έναν Ρωμαίο εκατόνταρχο, τον Κορνήλιο, και ο διάκονος Φίλιππος έναν Αιθίοπα αξιωματούχο. Ο χριστιανισμός εξαπλώνεται έξω από την Ιουδαία και η Εκκλησία των Ιεροσολύμων σταδιακά θα παρακμάσει, ιδίως μετά και τη θανάτωση του Αδελφόθεου Ιάκωβου.
Στα Ιεροσόλυμα οι Απόστολοι συγκεντρώνονται και συζητούν τα νέα δεδομένα που προέκυψαν μετά και την πρώτη ιεραποστολική περιοδεία του Παύλου : αποδοχή των εθνικών στους κόλπους της Εκκλησίας χωρίς περιορισμούς. Κανένα μέλος της Εκκλησίας δεν υποχρεώνεται να τηρεί το Μωσαϊκό Νόμο ή να κάνει περιτομή. Το μόνο που ζητείται είναι η αποφυγή ειδωλολατρικών εθίμων και πρακτικών. Η ομόφωνη απόφαση των Αποστόλων κοινοποιείται στην Εκκλησία της Αντιόχειας που την απασχολούσε έντονα το ζήτημα αλλά και στις υπόλοιπες χριστιανικές κοινότητες και έχει ιδιαίτερη σημασία για την Εκκλησία. Αποδεσμεύεται από τους ιουδαϊκούς θεσμούς και γίνεται μια οικουμενική πίστη που στηρίζεται στην ελευθερία, εκφράζει το δημοκρατικό τρόπο λειτουργίας της και λήψης αποφάσεων, τονίζει το ρόλο του Αγίου Πνεύματος στη ζωή της και τη συνεργασία θεϊκού και ανθρώπινου παράγοντα. Στο εξής τα εκκλησιαστικά προβλήματα θα λύνονται μέσα από τη λειτουργία των Συνόδων που στηρίζονται σε αυτή την πρώτη Σύνοδο των Αποστόλων.
Στη διάρκεια των διωγμών αυτού του αυτοκράτορα μαρτύρησαν στη Ρώμη οι απόστολοι Πέτρος και Παύλος. Οι χριστιανοί κατηγορήθηκαν άδικα για τη φωτιά που κατέκαψε μεγάλο μέρος της αιώνιας πόλης.
Αν και το ευαγγέλιό του είναι δεύτερο κατά σειρά στην καινή Διαθήκη, εντούτοις γράφρηκε πριν από τα άλλα 3. Ο ίδιος δεν ανήκε στον κύκλο των 12 μαθητών αλλά διασώζει πολλά γεγονότα από τη ζωή του Χριστού. Το ευαγγέλιό του είναι το μικρότερο σε έκταση και αποτέλεσε πηγή για τη συγγραφή των ευαγγελίων του Ματθαίου και του Λουκά. Στη χριστιανική τέχνη ο Μάρκος συμβολίζεται σαν λιοντάρι.
Ο Παύλος εργάστηκε όσο κανείς για την εξάπλωση του Χριστιανισμού και γι' αυτό χαρακτηρίστηκε ως ο "πρώτος μετά τον Ένα". Στα ιεραποστολικά του ταξίδια ήρθε σε επαφή με ιουδαίους και εθνικούς, ίδρυσε εκκλησίες, καθοδηγούσε και διαπαιδαγωγούσε με τα κηρύγματα και τις επιστολές του. Αναλυτικά οι περιοδείες του: Πρώτη περιοδεία (45-48μΧ), Κύπρος, Ν.Α.Μικρά Ασία. Η Εκκλησία ανοίγει τις πόρτες της στον εθνικό κόσμο. Δεύτερη περιοδεία (49-52μΧ), Μ.Ασία και Ελλάδα. Ιδρύονται πολλές και σημαντικές εκκλησίες σε αυτές τις περιοχές αν και στην Αθήνα το κήρυγμα του αποστόλου προκαλεί αντιδράσεις με την αναφορά στην ανάσταση του Χριστού. Τρίτη περιοδεία (52-56μΧ), με κέντρο την Έφεσο στη Μ.Ασία και την Ελλάδα. Ο Παύλος επισκέπτεται τις εκκλησίες που έχει ιδρύσει στο παρελθόν, όταν επιστρέφει όμως συλλαμβάνεται στα Ιεροσόλυμα και φυλακίζεται στην Καισάρεια της Παλαιστίνης (57-59μΧ). Ακολουθεί το ταξίδι στη Ρώμη, η εκεί φυλάκισή του και η αθώωση (61μΧ). Τέταρτη περιοδεία (62-64μΧ), ο Παύλος ταξιδεύει πάλι σε Μ.Ασία και Ελλάδα και φτάνει μέχρι την Ισπανία. Ακολουθεί η δεύτερη φυλάκισή του στη Ρώμη και το μαρτύριο στη Ρώμη επί διωγμού του Νέρωνα το 68μΧ.
Ο Ματθαίος ήταν ένας από τους μαθητές του Χριστού, τελώνης στο επάγγελμα, και έγραψε το ευαγγέλιό του απευθυνόμενος κυρίως στους ιουδαιοχριστιανούς. Χρησιμοποιεί ως πηγές του το ευαγγέλιο του Μάρκου, την Πηγή των Λογίων (Q) και την ιδιαίτερη παράδοση της εκκλησίας στην οποία ζούσε. Αγιογραφικά συμβολίζεται σαν άγγελος ή σαν άνθρωπος.
Γνωστός για την τυραννική του διακυβέρνηση, ο αυτοκράτορας αυτό κατεδίωξε και τους χριστιανούς. Ο Ιγνάτιος και ο Κλήμης Ρώμης, σημαντικές προσωπικότητες της Εκκλησίας, μαρτύρησαν την εποχή εκείνη.
Εθνικής καταγωγής και με ελληνική παιδεία και μόρφωση - γιατρός στο επάγγελμα - ο Λουκάς εκτός από το ευαγγέλιό του έγραψε και τις Πράξεις των Αποστόλων. Στηρίζεται στον Μάρκο, την Q και την παράδοση της εκκλησίας στην οποία ζούσε. Συμβολίζεται σαν μοσχάρι.
Ο αγαπημένος μαθητής του Ιησού γράφει το ευαγγέλιό του χωρίς να επαναλαμβάνει τα 3 που προηγήθηκαν. Προσθέτει νέες πληροφορίες για τον Ιησού και μας δίνει κατεξοχήν θεολογικό κείμενο. Λόγω της πνευματικότητας του ευαγγελίου του εικονίζεται σας αετός.
Ένας από τους ικανότερους αυτοκράτορες που γνώρισε η Ρώμη, ο Τραϊανός κατεδίωξε όσους χριστιανούς αρνήθηκαν τη θυσία στα είδωλα. Σώζεται η αλληλογραφία του με τον Πλίνιο το Νεώτερο, διοικητή της επαρχίας Βιθυνίας-Πόντου της Μικράς Ασίας. Από αυτόν ο αυτοκράτορας πληροφορείται για τους χριστιανούς. Την εποχή εκείνη μαρτύρησαν οι Ιγνάτιος, Κλήμης Ρώμης και Πρόκλος.
Επίσκοπος Αντιόχειας και μία από τις σημαντικότερες μορφές της Εκκλησίας του πρώτου αιώνα. Άνθρωπος με παιδεία και συγγραφικό ταλέντο, έγραψε επτά επιστολές κατά το ταξίδο του προς τη Ρώμη όπου και τελικά μαρτύρησε.
Υπόγειες στοές που από τα μέσα του 2ου αι. χρησιμοποιήθηκαν ως τόποι ταφής των νεκρών χριστιανών, αλλά και ως τόποι λατρείας σε περιόδους διωγμών. Διακοσμημένες με συμβολικές παραστάσεις (ποιμένας, άμπελος, ιχθύς, άγκυρα κτλ), οι σημαντικότερες βρίσκονται στη Ρώμη, αλλά υπάρχουν και στη Μάλτα, την Αίγυπτο και στη Μήλο.
Επίσκοπος στο Λούγδουνο (Λυών) της Γαλλίας τον 2ο αι. Στήριξε τους χριστιανούς στη διάρκεια του διωγμού του Μάρκου Αυρήλιου και μαρτύρησε κατά το διωγμό του Σεπτιμίου Σεβήρου. Η μνήμη του τιμάται στις 23 Αυγούστου (Ανατολική Εκκλησία) και στις 3 Ιουλίου (Δυτική Εκκλησία). Συνέγραψε πολλά έργα που δυστυχώς χάθηκαν, διασώθηκαν όμως τα Κατά Αιρέσεων και Επίδειξη του Αποστολικού Κηρύγματος.
Ένας από τους σημαντικότερους αγίους του χριστιανικού κόσμου, επίσκοπος Σμύρνης, μαρτύρησε αρνούμενος να χλευάσει τον Χριστό. Η φωτιά στην οποία ρίχτηκε δεν άγγιζε το σώμα του και γι΄ αυτό διατάχθηκε ο αποκεφαλισμός του. Το αίμα που έτρεξε έσβησε τις φλόγες. Η μνήμη του γιορτάζεται στις 23 Φεβρουαρίου.
Γνωστός για το συγγραφικό του έργο, ο αυτοκράτορας αυτός στράφηκε κατά των χριστιανών με δύο ολιγοετείς διωγμούς καθώς τους θεωρούσε κίνδυνο για τη σταθερότητα του κράτους. Τότε μαρτύρησαν η Αγία Παρασκευή, ο Ιουστίνος και ο Κορδάτος, σημαντικές μορφές της Εκκλησίας.
Αρχικά είχε θετική στάση απέναντι στους χριστιανούς, αργότερα όμως ξεκίνησε διώξεις εναντίον όσων προσέρχονατν σε αυτή τη θρησκεία. Ιδίως οι χριστιανοί της Αιγύπτου υπέφεραν στη διάρκεια αυτού του διωγμού, στη διάρκεια του οποίου μαρτύρησαν η Αγία Περπέτουα και ο άγιος Ειρηναίος.
Με το διάταγμα (editum) που εξέδωσε καταδίωξε τους χριστιανούς σε όλη την επικράτεια της αυτοκρατορίας. ;Όλοι οι κάτοικοι της αυτοκρατορίας έπρεπε να παρουσιαστούν στις αρχές, να προσφέρουν θυσία και να αρνηθούν την πίστη στο Χριστό δηλώνοντας εγγράφως ότι είναι ειδωλολάτρες. Όσοι αρνούνταν φυλακίζονταν και βασανίζονταν. Ο διωγμός δεν ήταν μεγάλος σε διάρκεια αλλά ήταν ιδιαίτερα σφοδρός.
Εκπρόσωπος και σύμβολο του αναχωρητισμού στην Αίγυπτο, ο Μέγας Αντώνιος έχει μείνει στην ιστορία για τον πνευματικό του αγώνα κατά των πειρασμών και την αγωνιστικότητά του - σε δύσκολες στιγμές εγκατέλειπε την έρημο για να στηρίξει τους χριστιανούς. Η μνήμη του τιμάται στις 17 Ιανουαρίου.
Στόχευε στη θεοποίηση του αξιώματος του αυτοκράτορα και την αναβίωση της λατρείας του δωδεκάθεου. Ο διωγμός του κατά των χριστιανών ήταν ιδιαίτερα σκληρός, και πολλοί ήταν αυτοί που μαρτύρησαν στις τάξεις του στρατεύματος (Μεγαλομάρτυτρες Γεώργιος και Δημήτριος).
Αν και στην Α' Οικουμενική Σύνοδο συνόδευε τον Πατριάρχη Αλεξανδρείας ως γραμματέας, διακρίθηκε στον αγώνα κατά της αίρεσης του Αρείου τονίζοντας την ομοουσιότητα του Υιού με τον Πατέρα. Το 328μΧ έγινε Πατριάρχης Αλεξανδρείας και συνέχισε τον αγώνα του κατά του Αρείου. Γνώρισε πολλές διώξεις και εξορίες που επιβάρυναν την υγεία του αλλά παρέμεινε πιστός στις ορθόδοξες αρχές του ως το τέλος. Πολυγραφότατος συγγραφέας, η εκκλησία τιμά τη μνήμη του στις 18 Ιανουαρίου και στις 2 Μαίου.
Αιτία του νέου διωγμού ήταν ο θρησκευτικός φανατισμός. Η αγία Αικατερίνη και ο Άγιος Παντελεήμων έχασαν τη ζωή τους αυτή την περίοδο.
Το χειμώνα του 313μΧ ο Κωνσταντίνος και ο Λικίνιος συναντιούνται στα Μεδιόλανα (Μιλάνο) και αποφασίζουν να τηρήσουν ενιαία στάση απέναντι στους χριστιανούς. Με το περίφημο Διάταγμα των Μεδιολάνων θεσπίζεται η ανεξιθρησκεία και σταματάνε οι διωγμοί. Ο χριστιανισμός δεν γίνεται η επίσημη θρησκεία της αυτοκρατορίας αλλά ο ρόλος των χριστιανών στην κοινωνική, πολιτική και στρατιωτική ζωή ενισχύεται, καθιερώνεται η Κυριακή ως αργία, ελευθερώνονται οι δούλοι, επιστρέφονται οι περιουσίες που κατασχέθηκαν στη διάρκεια των διωγμών,το δίκαιο δέχεται επιδράσεις από τη χριστιανική διδασκαλία και εξανθρωπίζεται, η Εκκλησία αναγνωρίζεται ως κοινωνικός θεσμός και προστατεύεται από τον αυτοκράτορα και αρχίζει η άνθιση του χρισιανισμού που ελεύθερα πλέον μπορεί να διδάσκει, να λατρεύει το Θεό σε νεόκτιστους ναούς και να κάνει αισθητή την παρουσία του σε κάθε επίπεδο.
Τη συγκάλεσε ο αυτοκράτορας Κωνσταντίνος στη Νίκαια της Βιθυνίας. Συζητήθηκε το πρόβλημα που προέκυψε με την αιρετική διδασκαλία του Αρείου ο οποίος και καθαιρέθηκε στο τέλος. Η σύνοδος καθιέρωσε τον όρο "ομοούσιος" για τον Υιό και απεφάνθη ότι Αυτός δεν είναι κτίσμα, δημιούργημα του Πατρός. Οι αποφάσεις της υπάρχουν στο πρώτο μέρος του Συμβόλου της Πίστεως (Πιστεύω).
Άνθρωπος με εξαιρετική μόρφωση, δυναμικός χαρακτήρας και χαρισματική προσωπικότητα, ο Μέγας Βασίλειος, επίσκοπος στην Καισάρεια, διακρίθηκε για το φιλανθρωπικό του έργο (Βασιλειάδα), οργάνωσε τις μοναστικές κοινόττες, δίδαξε με το λόγο και το παράδειγμά του και γνώρισε πολλές διώξεις από τους εχθρούς του. Είναι ένας από τους Τρεις Ιεράρχες, προστάτες της παιδείας και των γραμμάτων. Η μνήμη του τιμάται την 1η Ιανουαρίου.
Γεννημένος στα Τρέβιρα της Γαλατίας, κατείχε το αξίωμα του ύπατου (γενικού διοικητή) στις περιοχές Λιγουρίας και Αιμιλίας (με έδρα τα Μεδιόλανα, το σημερινό Μιλάνο). Αν και πίστευε στο Χριστό παρέμενε στις τάξεις των κατηχουμένων. Ιδιαίτερα αγαπητός από το λαό, τελικά χειροτονήθηκε επίσκοπος στα Μεδιόλανα το 374 και πολέμησε με επιτυχία την αίρεση του αρειανισμού. Αρνήθηκε την είσοδο στο ναό στον αυτοκράτορα Θεοδόσιο τον Α` και του ζήτησε να μετανοήσει δημόσια για τη σφαγή 7000 αθώων πολιτών στον Ιππόδρομο της Θεσσαλονίκης. Τάφηκε στη Βασιλική των Μεδιολάνων που ονομάστηκε Αμβροσιανή και άφησε πίσω του πολλά έργα και τους περίφημους εκκλησιαστικούς ύμνους του (αμβροσιανή μελωδία). Η μνήμη του τιμάται στις 7 Δεκεμβρίου.
Ο θεμελιωτής του κοινοβιακού μοναχισμού. Πλέον οι μοναχοί μένουν κάτω από την ίδια στέγη, έχουν ομοιόμορφη ενδυμασία, κάνουν κοινή προσευχή και κατανέμουν τις εργασίες που πρέπει να γίνουν. Ο τρόπος ζωής των μοναχών θυμίζει αυτόν της πρώτης εκκλησίας των Ιεροσολύμων με τις αγάπες και την κοινοκτημοσύνη.
Ο αυτοκράτορας Θεοδόσιος συνεκάλεσε σύνοδο στην Κωνσταντινούπολη το 381μΧ για να επιλυθεί το ζήτημα που είχε προκύψει με τη διδασκαλία του Μακεδόνιου.Αυτός υποστήριζε ότι το Άγιο Πνεύμα ως πρόσωπο του Τριαδικού Θεού είναι κατώτερο από τον Πατέρα και τον Υιό. Οι οπαδοί του ονομάστηκαν Μακεδονιανοί ή Πνευματομάχοι. Αν και η σύνοδος αυτή δεν είχε οικουμενικό χαρακτήρα, λόγω της σημασίας των αποφάσεών της ο λαός την αναγνώρισε ως σύνοδο οικουμενική. Με αυτήν συμπληρώθηκε το Σύμβολο της Πίστεως (Νικαίας-Κωνσταντινουπόλεως).
Γόνος σπουδαίας ρωμαϊκής οικογένειας της Βρετανίας, πουλήθηκε στην Ιρλανδία ως σκλάβος αλλά κατάφερε να δραπετεύσει. Μαθητής του αγίου Γερμανού, έγινε μοναχός το 417 και αργότερα επίσκοπος Ιρλανδίας. Χάρη στο κήρυγμά του χιλιάδες Ιρλανδοί γνώρισαν τη χριστιανική πίστη και βαπτίστηκαν. Είναι ο εθνικός άγιος των Ιρλανδών και γιορτάζει στις 17 Μαρτίου.
Προήδρευσε ο Κύριλλος Αλεξανδρείας σε αυτή τη σύνοδο που έγινε στην Έφεσο της Μικράς Ασίας. Η νέα απειλή για το ορθόδοξο δόγμα ήταν η αίρεση του Νεστόριου που ονόμαζε την παναγία "Χριστοτόκο" και όχι "Θεοτόκο". Με τον τρόπο αυτό υπερτόνιζε την ανθρώπινη φύση του Χριστού. Οι απόψεις του καταδικάστηκαν και συντάχθηκε ο "Όρος των Διαλλαγών".
Σύνοδος που έγινε στη Χαλκηδόνα το 451 μΧ. Είχε προηγηθεί η σύνοδος του 449 (ληστρική) που αποδέχθηκε την αιρετική διδασκαλία του Ευτυχή ότι ο Χριστός είχε μόνο την θεϊκή φύση. Οι οπαδοί του (μονοφυσίτες) αρνούνταν την ανθρώπινη φύση του Χριστού (ήταν σαν την σταγόνα που έπεσε και χάθηκε στον απέραντο ωκεανό της θεότητάς του). Αυτοκράτορες που συγκάλεσαν την σύνοδο της Χαλκηδόνας ήταν οι Μαρκιανός και Πουλχερία. Ο Ευτυχής και η αίρεσή του καταδικάστηκαν, και διατυπώθηκε ο περίφημος "όρος" για την ένωση της θεϊκής και της ανθρώπινης φύσης στο πρόσωπο του Χριστού. Οι Μονοφυσίτες δεν αναγνώρισαν τις αποφάσεις της Συνόδου και αποκόπηκαν από την Εκκλησία (Προχαλκηδόνιοι).
Πατριάρχης του μοναχισμού στη Δύση, ιδρυτής του μοναχικού τάγματος των Βενεδικτίνων.
Οι αυτοκράτορες Ιουστινιανός και Θεοδώρα συγκάλεσαν σύνοδο στην Κωνσταντινούπολη στην οποία επικυρώθηκαν οι αποφάσεις προηγούμενων συνόδων για την Αγία Τριάδα και το πρόσωπο του Χριστού. Καταδικάστηκαν οι διδασκαλίες του Ωριγένη καθώς και κάποιων άλλων συγγραφέων (Ευάγριος, Δίδυμος κ.ά).
Μία από τις σημαντικότερες μορφές της Εκκλησίας, θεολόγος του 8ου αι. που πρωτοστάτησε στον αγώνα υπέρ των εικόνων με τις τρεις πραγματείες του "Περί εικόνων". Ο ίδιος διέπρεψε ως αξιωματούχος στην αυλή του χαλίφη της Δαμασκού αλλά το ορθόδοξο φρόνημά του δεν επηρεάστηκε από την ανεικονική θρησκεία του Ισλάμ. Πολύ γνωστό έργο του ανάμεσα στα πολλά που άφησε είναι η τριλογία "Πηγή Γνώσεως".
Στην Κωνσταντινούπολη επί Κωνσταντίνου του Δ' Πωγωνάτου συνεκλήθη σύνοδος που καταδίκασε την αίρεση του Μονοθελητισμού (ο Χριστός έχει μόνο τη θεία θέληση και όχι την ανθρώπινη). Από τη στιγμή που ο Χριστός έχει 2 φύσεις έχει και 2 θελήσεις και ενέργειες που ενεργούσαν «αδιαιρέτως, ατρέπτως, αxωρίστως, ασυγχύτως»
Γνωστή και ως "εν Τρούλλω Σύνοδος", συμπλήρωσε και ολοκλήρωσε το έργο των 2 προηγούμενων συνόδων - γι' αυτό και δεν αναγνωρίζεται ως ξεχωριστή Οικουμενική Σύνοδος. Συντάχθηκαν 102 κανόνες που όμως δεν αναγνωρίστηκαν από τον Πάπα και τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία.
Η διαμάχη για τη χρήση ή μη των εικόνων από την Εκκλησία. Οι εικονομάχοι ζητούσαν την καταστροφή των εικόνων θεωρώντας ειδωλολατρία την προσκύνησή τους. Οι εικονολάτρες ήταν υπέρ των εικόνων καθώς σε αυτές δε λατρεύουμε το υλικό αλλά προσκυνούμε το σαρκωμένο πρόσωπο του Χριστού. Η διαμάχη ξεκίνησε με τον Λέοντα Γ' τον Ίσαυρο που το 730 διέταξε καταστροφή των εικόνων. Πιο σκληρή ακόμη ήταν η στάση του Κωνσταντίνου Ε' - κλέισιμο μοναστηριών, διωγμοί και κακοποιήσεις εικονολατρών μοναχών και λαϊκών. Υπερασπιστής των εικόνων αναδείχθηκε ο Ιωάννης ο Δαμασκηνός. Η σύνοδος στην Ιέρεια (754) επικυρώνεις τις αποφάσεις των εικονομάχων αυτοκρατόρων. Τελικά με την Ζ' Οικουμενική Σύνοδο τερματίζεται προσωρινά η διαμάχη και αναστηλώνονται οι εικόνες.
Ηγούμενος στη Μονή Στουδίου της Κωνσταντινούπολης, ήρθε πολλές φορές σε σύγκρουση με την εξουσία καθώς δε δίσταζε να καταγγείλει τα κακώς κείμενα των αρχόντων του Βυζαντίου. Πρωτοστάτησε στη β' φάση της εικονομαχίας ως υπερασπιστής των εικόνων - τέλεσε επίσημη λιτανεία αυτών στους δρόμους της βασιλεύουσας. Η μνήμη του τιμάται στις 11 Νοεμβρίου.
Στη Νίκαια της Βιθυνίας η αυτοκράτειρα Ειρήνη η Αθηναία (επίτροπος του ανήλικου Κωνσταντίνου Στ') και ο πατριάρχης Ταράσιος συνεκάλεσαν την έβδομη οικουμενική σύνοδο (Ναός Αγίας Σοφίας). προηγήθηκε η αποτυχημένη απόπειρα για σύνοδο μόλις τον προηγούμενο χρόνο που ακυρώθηκε λόγω των αντιδράσεων των εικονομάχων. Η σύνοδος αναστήλωσε τις εικόνες και θεμελίωσε θεολογικά τη δυνατότητα εξεικόνισης του Χριστού - λόγω της ενανθρώπησής Του. Η πρώτη φάση της εικονομαχίας τερματίζεται. Το Συνοδικό (αποφάσεις) της συνόδου αυτής διαβάζεται κάθε χρόνο στις εκκλησίες την πρώτη Κυριακή της Μεγάλης Τεσσαρακοστής (Κυριακή της Ορθοδοξίας).
Οι εικονομαχικές αποφάσεις της συνόδου της Ιέρειας επανισχύουν όταν αυτοκράτορας έγινε ο Λέων Ε' Ο Αρμένιος. Ο Θεόδωρος Στουδίτης είναι ο ηγέτης των εικονολατρών σε αυτή τη φάση. Σκληρή πολιτική στο ζήτημα των εικόνων ακολουθεί και ο αυτοκράτορας Θεόφιλος, αλλά μετά το θάνατό του η Γυναίκα του Θεοδώρα συγκαλεί τη Σύνοδο του 843 στην Κωνσταντινούπολη και τερματίζει οριστικά το ζήτημα των εικόνων με επαναφορά των αποφάσεων της Ζ' Οικουμενικής Συνόδου.
Ο Πατριάρχης Φώτιος ήρθε σε σύγκρουση με τον Πάπα που δεν τον αναγνώριζε λόγω του τρόπου εκλογής του στον πατριαρχικό θρόνο. Ο Φώτιος με τη σειρά του αμφισβήτησε τα δικαιώματα του Πάπα στην εκκλησία της Βουλγαρίας και κατηγόρησε τους δυτικούς και για άλλα εκκλησιαστικά θέματα καθώς και για τις δογματικές της καινοτομίες (filioque). Η σύνοδος του 867 αναθεματίζει τον Πάπα Νικόλαο και η ένταση αυτή στις σχέσεις των 2 εκκλησιών είναι γνωστή ως "μικρό ή πρώτο σχίσμα".
Οι Φωτιστές των Σλάβων. Ο αυτοκράτορας Μιχαήλ Γ' και ο Πατριάρχης Φώτιος ανταποκρίθηκαν θετικά στο αίτημα του ηγεμόνα των Μοραβών Ραστισλάβου για διδασκαλία της ορθόδοξης πίστης στο λαό του. Τα δύο αδέρφια από τη Θεσσαλονίκη - γνώστες της σλαβικής γλώσσας - δημιούργησαν το πρώτο σλαβικό αλφάβητο (γλαγολιτικό ή κυριλλικό), μετέφρασαν στα σλαβικά την Αγία Γραφή και τη Θεία Λειτουργία και ξεκίνησαν το έργο της ιεραποστολής στη Μοραβία. Η νεοσύστατη Εκκλησία διατήρησε τα πολιτιστικά της στοιχεία και την ανεξαρτησία της και το έργο της ιεραποστολής στέφθηκε από επιτυχία παρά τις αντιδράσεις της Ρώμης. Αργότερα εκχριστιανίστηκαν και οι Βούλγαροι και Σέρβοι ενώ τον 10ο αιώνα ο χριστιανισμός διαδόθηκε και στους Ρώσους. Η επαφή των σλαβικών λαών με τον χριστιανισμό άλλαξε όλη τη ζωή, τον πολιτισμό και την ιστορία τους.
Η αφορμή για το Σχίσμα δόθηκε όταν ο Πάπας Λέων Θ' προσπάθησε να εισάγει τα λατινικά έθιμα στη λατρεία, στην εκκλησιαστική και κοινωνική ζωή των περιοχών της Νοτίου Ιταλίας και Σικελίας. Ο πατριάρχης Μιχαήλ Κηρουλάριος αντέδρασε κλείνοντας τα λατινικά μοναστήρια και τους ναούς στην Κωνσταντινούπολη. Ο καρδινάλιος Ουμβέρτος έρχεται στην Πόλη κομίζοντας επιστολές του Λέοντα που διεκδικεί τις εκκλησίες της Βουλγαρίας και της Ιλλυρίας και αμφισβητεί τον τίτλο του Οικουμενικού Πατριάρχη που είχε ο Μιχαήλ. Η αλαζονική στάση του Ουμβέρτου που υποστηρίζει το παπικό πρωτείο και η προκλητική κατάθεση του αφορισμού του πατριάρχη και του αναθεματισμού της Ορθόδοξης Εκκλησίαςστην Αγία Τράπεζα του ναού της Αγίας Σοφίας την ώρα της Θείας Λειτουργίας (16 Ιουλίου 1054) οδηγεί στη σύνοδο των ανατολικών (24 Ιουλίου 1054) που με τη σειρά της αναθεματίζει και αφορίζει τους συντάκτες της παπικής επιστολής και όσους την αποδέχονται. Οι πατριάρχες Ιεροσολύμων, Αντιοχείας και Αλεξανδρείας συντάσσονται με τους Ορθοδόξους. Το σχίσμα είναι γεγονός. Οι συνέπειες ήταν οι ακόλουθες: αύξηση της πνευματικής κυριαρχίας του Οικουμενικού Πατριάρχη στην Ανατολή (διατήρηση συνοδικού συστήματος), σχέδια Δυτικών για κατάκτηση Ανατολής (Σταυροφορίες και Άλωση 1204), οι αυταρχικές θέσεις των Ρωμαιοκαθολικών οδήγησαν αργότερα σε σχίσματα (Προτεσταντισμός).
Ιδρυτής του τάγματος των Φραγκισκανών μοναχών που το χαρακτηρίζει η αγάπη για το Θεό, τους ανθρώπους και όλη τη φύση. Οι μοναχοί δεν έχουν περιουσία διαμαρτυρόμενοι για τον πλούτο της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας.
Η κατάκτηση και καταστροφή της Κωνσταντινούπολης το 1204 από τους σταυροφόρους της Δ' Σταυροφορίας ήταν ένα μεγάλο πλήγμα για το κύρος του Βυζαντίου. Ξεκινά η περίοδος της λατινοκρατίας και οι ορθόδοξοι αντιμετωπίζονται ως εχθροί χειρότεροι από τους μουσουλμάνους.
Προσπάθεια για την ένωση των εκκλησιών και αναγνωρίζεται ως η δέκατη τέταρτη οικουμενική σύνοδος της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας.
We'd love to hear from you. Please send questions or feedback to the below email addresses.
Before contacting us, you may wish to visit our FAQs page which has lots of useful info on Tiki-Toki.
We can be contacted by email at: hello@tiki-toki.com.
You can also follow us on twitter at twitter.com/tiki_toki.
If you are having any problems with Tiki-Toki, please contact us as at: help@tiki-toki.com
Close