Συνταγματική Ιστορία

Χρονολόγιο συνταγματικής και πολιτικής ιστορίας της Ελλάδας από την έναρξη του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα του 1821 μέχρι σήμερα.

1821-07-16 00:00:00

ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ-ΤΟΠΙΚΑ ΠΟΛΙΤΕΥΜΑΤΑ

Προκειμένου να εδραιωθεί η επανάσταση χρειαζόταν και πολιτική οργάνωση των περιοχών που απελευθερώνονταν. Έτσι τα πρώτα τοπικά πολιτεύματα,πολιτικοί σχηματισμοί τοπικού χαρακτήρα, ένα είδος τοπικών κυβερνήσεων ήταν: ο Οργανισμός της Πελοποννησιακής Γερουσίας (που συστάθηκε με πρωτοβουλία Πελοποννήσιων προεστών), ο Οργανισμός της Δυτικής Χέρσου Ελλάδος ( με επικεφαλής τον Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο) και η Νομική Διάταξις της Ανατολικής Χέρσου Ελλάδος (με επικεφαλής τον Θεόδωρο Νέγρη).

1822-07-16 00:00:00

"ΠΡΟΣΩΡΙΝΟΝ ΠΟΛΙΤΕΥΜΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ"

Η πρώτη, κορυφαία στιγμή της πολιτικής ιστορίας της νεότερης Ελλάδας σε επίπεδο πολιτειακής ρύθμισης, είναι η ψήφιση του πρώτου ελληνικού συντάγματος από την Α΄Εθνοσυνέλευση της Επιδαύρου, τον Ιανουάριο του 1822, με το οποίο η Ελλάδα εμφανίσθηκε ως ενιαίο και συντεταγμένο κράτος. Το Σύνταγμα, προέβλεπε την αντιπροσωπευτική αρχή και την αρχή της διάκρισης των εξουσιών. Υπήρχαν δύο συλλογικά όργανα "το Βουλευτικόν" και το "Εκτελεστικόν" αρμόδια για τη νομοπαραγωγική διαδικασία, ενώ το «Δικαστικόν» ήταν ενδεκαμελές και ανεξάρτητο από «τας άλλας δύο δυνάμεις».

1823-07-01 00:00:00

"ΝΟΜΟΣ ΤΗΣ ΕΠΙΔΑΥΡΟΥ"

Το Σύνταγμα της Επιδαύρου υποβλήθηκε σε αναθεώρηση από τη Β΄ Εθνοσυνέλευση, η οποία συνήλθε στο Άστρος (Μάρτιος-Απρίλιος 1823). Το νέο Σύνταγμα, που αποτελούσε απλή αναθεώρηση του προηγούμενου, ονομάστηκε «Νόμος της Επιδαύρου», μεταρρύθμισε κυρίως τα δικαιώματα της εκτελεστικής εξουσίας σχετικά με την κατάρτιση των νόμων, βελτίωσε τις διατάξεις για τα ατομικά δικαιώματα και μετέβαλε επί το δημοκρατικότερο τον εκλογικό νόμο.

1827-07-01 00:00:00

"ΠΟΛΙΤΙΚΟΝ ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ"

Η Γ' Εθνοσυνέλευση που συνήλθε στην Τροιζήνα (Μάϊος 1827) ψήφισε το σημαντικότερο των Συνταγμάτων της Επανάστασης, γνωστό ως "Πολιτικόν Σύνταγμα" που έμεινε στην ιστορία ως το πιο φιλελεύθερο και δημοκρατικό σύνταγμα της εποχής του. Για πρώτη φορά διακηρύσσεται η αρχή της λαϊκής κυριαρχίας «η κυριαρχία ενυπάρχει εις το Έθνος, πάσα εξουσία πηγάζει εξ αυτού και υπάρχει υπέρ αυτού». Ακόμη, καθιέρωνε ρητά τη διάκριση των εξουσιών. Η Εθνοσυνέλευση με ψήφισμά της εξέλεξε τον Ιωάννη Καποδίστρια "Κυβερνήτη της Ελλάδας" για επτά χρόνια. Ανέθετε στον Κυβερνήτη την εκτελεστική εξουσία και τη νομοθετική στο σώμα των αντιπροσώπων του λαού, τη Βουλή.

1828-07-14 00:00:00

Ο ΚΥΒΕΡΝΗΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ

Ο Καποδίστριας, επικαλούμενος την αταξία και τις δυσκολίες που καθιστούσαν τη διακυβέρνηση δύσκολη εισηγήθηκε στη Βουλή, και αυτή με ψήφισμά της αποδέχθηκε, την αναστολή της λειτουργίας της ιδίας και του Συντάγματος. Στη θέση της Βουλής ιδρύθηκε το «Πανελλήνιον» και αργότερα η Γερουσία. Ουσιαστικά την εξουσία ασκούσε ο ίδιος ο Καποδίστριας. Δεν πρέπει, ωστόσο, να παραγνωρισθεί η προσπάθειά του για τη δημιουργία κρατικής υπόστασης από το μηδέν και η απελευθέρωση μεγάλου μέρους της χώρας. Μετά τη δολοφονία του Ι. Καποδίστρια και την ταραχώδη περίοδο που ακολούθησε, η «Πέμπτη Εθνική των Ελλήνων Συνέλευσις» ψήφισε το 1832, στο Ναύπλιο νέο «Σύνταγμα», διορίζοντας ταυτόχρονα Κυβερνήτη τον αδελφό του δολοφονηθέντος Ιωάννη Καποδίστρια, Αυγουστίνο. Το Σύνταγμα αυτό δεν ίσχυσε ποτέ.

1830-07-01 00:00:00

ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ ΤΟΥ ΛΟΝΔΙΝΟΥ

Χάρη στις προσπάθειες του Καποδίστρια, η Ελλάδα αναγνωρίζεται διεθνώς ως κυρίαρχο και ανεξάρτητο κράτος με το Πρωτόκολλο του Λονδίνου το 1830.Το πρωτόκολλο της Ανεξαρτησίας υπογράφτηκε από την Αγγλία,τη Ρωσία και τη Γαλλία.

1833-07-01 00:00:00

Η ΑΠΟΛΥΤΗ ΜΟΝΑΡΧΙΑ

Οι τρεις "προστάτιδες" δυνάμεις (Ρωσία,Γαλλία,Αγγλία),επιβάλουν την απόλυτη μοναρχία,με μονάρχη της επιλογής τους,τον Όθωνα Α΄, πρίγκηπα της Βαυαρίας. Η περίοδος της απόλυτης μοναρχίας του Όθωνα οδήγησε σε λαϊκή εξέγερση την 3η Σεπτεμβρίου 1843 με επικεφαλής τον Δημήτριο Καλλέργη και τον αγωνιστή Μακρυγιάννη. Απαίτησαν από τον Όθωνα να παραχωρήσει Σύνταγμα. Μετά την επανάσταση συγκλήθηκε Εθνική Συνέλευση, η οποία ψήφισε, το επόμενο έτος, 1844, Σύνταγμα, που ήταν και το πρώτο του ανεξάρτητου, από το 1830, ελληνικού κράτους.

1843-07-01 00:00:00

ΣΥΝΤΑΓΜΑ 1844 - Η ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΗ ΜΟΝΑΡΧΙΑ

Το Σύνταγμα του 1844 καθιέρωσε τη Συνταγματική Μοναρχία με κυρίαρχο όργανο του Κράτους τον μονάρχη, ο οποίος ασκούσε και τη νομοθετική εξουσία από κοινού με την εκλεγμένη Βουλή και τη διορισμένη Γερουσία. Η εκτελεστική εξουσία ασκούνταν από το βασιλιά μέσω υπουργών που ο ίδιος διόριζε και έπαυε, χωρίς την έγκριση της Βουλής. Οι δικαστές διορίζονταν και παύονταν από το βασιλιά. Πάντως, το Σύνταγμα του 1844 αναγνώριζε ορισμένα θεμελιώδη ατομικά δικαιώματα (το απόρρητο των επιστολών και το άσυλο της κατοικίας) και προέβλεπε στο ακροτελεύτιο άρθρο 107 ότι «η τήρησις του παρόντος Συντάγματος αφιερούται εις τον πατριωτισμόν των Ελλήνων». Η μη τήρηση του Συντάγματος από τον Όθωνα προκαλεί μεγάλη λαϊκή δυσφορία, που οδηγεί τελικά στην επανάσταση του 1862. Ο Όθωνας εκθρονίζεται και εγκαταλείπει την Ελλάδα.

1864-07-01 00:00:00

ΠΡΩΤΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΒΑΣΙΛΕΥΟΜΕΝΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ-ΣΥΝΤΑΓΜΑ 1864

Η έξωση του Όθωνα το 1862 σηματοδότησε την κατάλυση της Συνταγματικής Μοναρχίας και τη μετάβαση στο πολίτευμα της Βασιλευόμενης Δημοκρατίας. Η Αγγλία βρίσκει νέο βασιλιά για το ελληνικό κράτος, τον πρίγκηπα Γουλιέλμο-Γεώργιο Γλύξμπουργκ της Δανίας. Όταν ο Γεώργιος έφθασε στην Ελλάδα (1863), είχε ήδη συγκληθεί συνέλευση με σκοπό την ψήφιση Συντάγματος. Το Σύνταγμα του 1864 επανέφερε την αρχή της λαϊκής κυριαρχίας του Συντάγματος της Τροιζήνας του 1827, καθιέρωσε την αρχή της άμεσης, καθολικής και μυστικής ψηφοφορίας, το σύστημα της μιας Βουλής τετραετούς θητείας, τα δικαιώματα του συνέρχεσθαι και του συνεταιρίζεσθαι, ενώ κατάργησε τη Γερουσία. Τη Νομοθετική εξουσία ασκούσαν από κοινού βασιλιάς και Βουλή, ενώ την Εκτελεστική ο βασιλιάς με τη συνεργασία υπουργών που διόριζε ο ίδιος. Η Δικαστική εξουσία κηρύχθηκε ανεξάρτητη.

1875-07-01 00:00:00

ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΔΕΔΗΛΩΜΕΝΗΣ

Στις 11 Αυγούστου 1875, ο Γεώργιος εκφώνησε λόγο γραμμένο από τον Χαρίλαο Τρικούπη (Λόγος του Θρόνου), στον οποίο αναγνώριζε την αρχή της δεδηλωμένης. Σύμφωνα με την αρχή της δεδηλωμένης, ο βασιλιάς είχε υποχρέωση να διορίζει την Κυβέρνηση λαμβάνοντας υπόψη του τη θέληση της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας, όπως όριζαν η αρχή της λαϊκής κυριαρχίας και το πνεύμα του κοινοβουλευτικού πολιτεύματος. Η διάταξη, επομένως, του Συντάγματος κατά την οποία «ο Βασιλεύς διορίζει και παύει τους Υπουργούς αυτού» τέθηκε σε περιορισμό, καθώς η κυβέρνηση όφειλε να λαμβάνει ψήφο εμπιστοσύνης από τη Βουλή. "Οι Υπουργοί, τόσον ατομικώς, όσο και συλλογικώς ως Κυβέρνησις-που διορίζονται και παύονται υπό του Βασιλέως εξαρτώνται από την εμπιστοσύνην της Βουλής".

1909-07-01 00:00:00

ΤΟ ΚΙΝΗΜΑ ΣΤΟ ΓΟΥΔΙ

Ο πόθος της αλλαγής και της διόρθωσης των κακώς κειμένων και οι αποτυχίες της εθνικής πολιτικής οδηγούν το 1909 στην επανάσταση στο Γουδί. Ο "Στρατιωτικός Σύνδεσμος", μια μυστική ένωση στρατιωτικών απαιτεί μεταρρύθμιση και εξυγίανση της πολιτικής ζωής. Καλείται από την Κρήτη ο Ελευθέριος Βενιζέλος, που αναλαμβάνει την πολιτική και κοινωνική μεταρρύθμιση του κράτους. Επιβάλλει αναθεωρητική συνέλευση το 1911, η οποία επεξεργάζεται αναθεώρηση του Συντάγματος. Με το Σύνταγμα του 1911, ο Βενιζέλος κατορθώνει να δημιουργήσει πρώτος στην Ελλάδα κράτος δικαίου, ένα κράτος δηλαδή που η εξουσία ασκείται με βάση το Δίκαιο.

1911-07-01 00:00:00

ΣΥΝΤΑΓΜΑ 1911 - ΔΕΥΤΕΡΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΕΥΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΒΑΣΙΛΕΥΟΜΕΝΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

Το Σύνταγμα του 1864 ίσχυσε χωρίς ιδιαίτερες μεταβολές ως το 1911, οπότε οι πιέσεις για μεταρρυθμίσεις που οδήγησαν στο κίνημα, στο Γουδί (1909) και στην άνοδο του Βενιζέλου στην εξουσία, επέβαλαν την αναθεώρησή του. Το αναθεωρημένο Σύνταγμα του 1911 προστάτευε αποτελεσματικότερα τις ατομικές ελευθερίες, θέσπιζε την μονιμότητα των δημοσίων υπαλλήλων, απαγόρευε στους στρατιωτικούς και δημοσίους υπαλλήλους να εκλέγονται βουλευτές και καθιέρωνε την υποχρεωτική, δωρεάν εκπαίδευση.

1912-07-01 00:00:00

ΒΑΛΚΑΝΙΚΟΙ ΠΟΛΕΜΟΙ

Οι νικηφόροι Βαλκανικοί πόλεμοι του 1912-1913 οδηγούν στην απελευθέρωση της Μακεδονίας, της Ηπείρου, της Κρήτης και των νησιών του Αιγαίου. Η Ελλάδα διπλασιάζεται εδαφικά και πληθυσμιακά.

1914-07-01 00:00:00

Α΄ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ

Το 1914 ξεσπά ο Α΄Παγκόσμιος Πόλεμος και θέτει επί τάπητος το θέμα του διεθνούς προσανατολισμού της Ελλάδας, που για άλλη μια φορά αποτελεί πεδίο ανταγωνισμού των Μεγάλων Δυνάμεων.

1922-07-01 00:00:00

Ο ΕΘΝΙΚΟΣ ΔΙΧΑΣΜΟΣ - Η ΑΝΑΚΗΡΥΞΗ ΤΗΣ ΑΒΑΣΙΛΕΥΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

Ο εθνικός διχασμός, η εγκατάσταση των προσφύγων μετά τη Μικρασιατική καταστροφή του 1922 και τα γεγονότα που ακολούθησαν, οδήγησαν στην εγκαθίδρυση αβασίλευτου δημοκρατικού πολιτεύματος. Μετά τον μικρασιατικό πόλεμο μεγάλη μερίδα της ελληνικής κοινωνίας απέδιδε σοβαρές ευθύνες για την ήττα στη μοναρχία και τέθηκε ξανά το ζήτημα του πολιτεύματος. Ο Αλέξανδρος Παπαναστασίου, πρωθυπουργός, μετά τις εκλογές του Δεκεμβρίου 1923, πρότεινε την ανακήρυξη αβασίλευτης δημοκρατίας. Πράγματι στις 25 Μαρτίου 1924, η Βουλή κατάργησε το βασιλικό θεσμό και ανακήρυξε την Αβασίλευτη Δημοκρατία.

1924-07-01 00:00:00

ΠΕΡΙΟΔΟΣ 1924-1928

Το νέο πολίτευμα (της Αβασίλευτης Δημοκρατίας) ήταν ευάλωτο. Για μεγάλο διάστημα επικρατούσε κυβερνητική αστάθεια, ενώ διάφοροι στρατιωτικοί εκδήλωναν ανοιχτά την προτίμησή τους σε αυταρχικές δικτατορικές λύσεις. Το Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα Ελλάδος (ΣΕΚΕ) μετονομάστηκε το 1924 σε Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας (ΚΚΕ). Σ' αυτές τις συνθήκες ένας αξιωματικός, ο Θεόδωρος Πάγκαλος, επέβαλε το 1925 δικτατορία την οποία ανέτρεψε ένας άλλος στρατιωτικός, ο Γεώργιος Κονδύλης. Ο Κονδύλης πιεζόμενος από πολίτες όλων των πολιτικών αποχρώσεων προκήρυξε εκλογές, που οδήγησαν στο σχηματισμό οικουμενικής κυβέρνησης όλων των κομμάτων εκτός του ΚΚΕ. Αυτή η κυβέρνηση εισηγήθηκε την ψήφιση του δημοκρατικού συντάγματος του 1927.

1927-07-01 00:00:00

ΤΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΤΟΥ 1927

Η Αβασίλευτη Δημοκρατία καθιερώθηκε τελικά με το Σύνταγμα του 1927. Σύμφωνα με αυτό, προβλεπόταν ο θεσμός του αιρετού ανώτατου άρχοντα, ο οποίος εκλεγόταν από τη Βουλή και τη Γερουσία, για πενταετή θητεία. Ο ανώτατος άρχοντας, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ήταν πολιτικά ανεύθυνος, δεν μετείχε στη νομοθετική λειτουργία, μπορούσε να διαλύσει τη Βουλή μόνο μετά από σύμφωνη γνώμη της Γερουσίας και κατείχε το δικαίωμα έκδοσης νομοθετικών διαταγμάτων προσωρινής ισχύος. Θεσπίσθηκαν, για πρώτη φορά, κοινωνικά δικαιώματα όπως η προστασία της επιστήμης, της τέχνης κ.ά .Για πρώτη φορά ελληνικό Σύνταγμα περιέλαβε διάταξη που όριζε ότι η κυβέρνηση όφειλε «να απολάβει της εμπιστοσύνης της Βουλής». Με τον τρόπο αυτό καθιέρωσε και θεσμικά πια την αρχή της «δεδηλωμένης» του 1875. Ακολούθησε η κυβέρνηση Ελευθερίου Βενιζέλου (1928-1932).

1928-07-01 00:00:00

Η ΒΕΝΙΖΕΛΙΚΗ ΤΕΤΡΑΕΤΙΑ

Στις εκλογές του 1928 το κόμμα των Φιλελευθέρων με επικεφαλής τον Ελευθέριο Βενιζέλο εξασφάλισε την πλειοψηφία. Το 1929 ψηφίστηκε , με πρόταση των Φιλελευθέρων, νόμος που έδινε στο κράτος την εξουσία να τιμωρεί όποιον θεωρούσε ότι προωθούσε "ιδέες που υποστήριζαν τη βίαιη ανατροπή της κοινωνικής τάξης", νόμος γνωστός ως "ιδιώνυμο". Η διεθνής οικονομική κρίση του 1929 και οι σοβαρές επιπτώσεις της στην Ελλάδα υποχρέωσαν τον Βενιζέλο, να κηρύξει την Ελλάδα σε πτώχευση το 1932 και να προκηρύξει εκλογές.

1933-07-01 00:00:00

ΤΟ ΛΑΪΚΟ ΚΟΜΜΑ ΣΤΗΝ ΕΞΟΥΣΙΑ - ΠΑΛΙΝΟΡΘΩΣΗ ΒΑΣΙΛΕΙΑΣ

Στις εκλογές που έγιναν το 1933 επικράτησαν τα αντιβενιζελικά κόμματα. Τη νύχτα των εκλογών επιχειρήθηκε από βενιζελικούς αξιωματικούς πραξικόπημα το οποίο απέτυχε. Αναλαμβάνει την εξουσία ο ηγέτης του Λαϊκού κόμματος, Παναγής Τσαλδάρης. Ακολουθεί περίοδος πολιτικής κρίσης με αποκορύφωμα την εκδήλωση δολοφονικής επίθεσης κατά του Βενιζέλου. Το 1935 από βενιζελικούς αξιωματικούς εκδηλώνεται νέο κίνημα που όμως κατέστειλε ο Υπουργός Στρατιωτικών Γ. Κονδύλης. Ο Κονδύλης στη συνέχεια ανέτρεψε τον Τσαλδάρη, επέβαλε δικτατορία και προχώρησε στην παλινόρθωση της μοναρχίας τον Νοέμβριο του 1935.

1935-07-01 00:00:00

ΠΕΡΙΟΔΟΣ 1935-1949

Η δικτατορία του Γ. Κονδύλη (1935), η δικτατορία του Ι. Μεταξά (1936-1941), η γερμανική κατοχή (1941-1944) και ο εμφύλιος πόλεμος (1944-1949) μετέβαλαν τις κοινωνικοπολιτικές ισορροπίες σε εθνικό και διεθνές επίπεδο με αποτέλεσμα τη διακοπή της προσδοκώμενης "κοινοβουλευτικής ωρίμανσης" και της εξέλιξης των κοινοβουλευτικών θεσμών, διαδικασία που επανήλθε στις αρχές της δεκαετίας του 1950.

1952-07-01 00:00:00

ΤΡΙΤΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΕΥΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΒΑΣΙΛΕΥΟΜΕΝΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ-ΣΥΝΤΑΓΜΑ 1952

Το Σύνταγμα του 1952 αποτελούνταν από 114 άρθρα. Λόγω μάλιστα των ιδιαίτερων κοινωνικοπολιτικών συνθηκών που επικράτησαν κατά την κατάρτισή του, υπήρξε συντηρητικό και σε μεγάλο βαθμό προσκολλημένο στα συνταγματικά κείμενα του 1864 και του 1911. Βασικές καινοτομίες του ήταν η ρητή καθιέρωση του Κοινοβουλευτισμού σε καθεστώς βασιλευόμενης δημοκρατίας και η κατοχύρωση, για πρώτη φορά, στις Ελληνίδες του δικαιώματος ψήφου και υποβολής υποψηφιότητας για το βουλευτικό αξίωμα. Το Φεβρουάριο του 1963 κατατέθηκε πρόταση αναθεώρησης του Συντάγματος από την κυβέρνηση του Κ. Καραμανλή, η οποία όμως δεν πραγματοποιήθηκε τελικά, λόγω παραίτησης της κυβέρνησης και διάλυσης της Βουλής μετά από λίγους μήνες. Αρκετές ωστόσο από τις προτάσεις που περιείχε αυτή η πρόταση αναθεώρησης υπάρχουν στο Σύνταγμα του 1975.

1967-07-01 00:00:00

ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗ ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΑ 21ης ΑΠΡΙΛΙΟΥ

Η επτάχρονη στρατιωτική δικτατορία της 21ης Απριλίου (1967-1974) ψήφισε δύο συνταγματικά κείμενα, το 1968 και το 1973, εκ των οποίων το τελευταίο προέβλεπε την αβασίλευτη μορφή του πολιτεύματος. Τα συνταγματικά αυτά κείμενα είχαν αντιδημοκρατικά χαρακτηριστικά, ήταν εξαιρετικά συντηρητικής νοοτροπίας και δεν εφαρμόσθηκαν.

1974-07-01 00:00:00

ΜΕΤΑΠΟΛΙΤΕΥΤΙΚΗ ΟΜΑΛΟΤΗΤΑ - ΣΥΝΤΑΓΜΑ 1975

Μετά την πτώση της δικτατορίας (1967-1974) και την αποκατάσταση της δημοκρατικής νομιμότητας στις 24 Ιουλίου 1974, η Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας υπό την ηγεσία του Κωνσταντίνου Καραμανλή έθεσε σαν πρώτο στόχο την εδραίωση της δημοκρατίας και επανέφερε εν μέρει σε ισχύ το Σύνταγμα του 1952 με εξαίρεση τις διατάξεις που αφορούσαν τον βασιλιά. Τις πρώτες ελεύθερες βουλευτικές εκλογές (17 Νοεμβρίου 1974) και το δημοψήφισμα (8 Δεκεμβρίου 1974) με το οποίο καταργήθηκε ο θεσμός της βασιλείας, ακολούθησε το Σύνταγμα του 1975.

1975-07-01 00:00:00

ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΜΕΝΗ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

Με την ψήφιση του νέου Συντάγματος (7 Ιουνίου 1975), θεσπίστηκε το πολίτευμα της Προεδρευόμενης Κοινοβουλευτικής Δημοκρατίας που ισχύει και σήμερα στη χώρα μας. Το σύνταγμα επίσης περιείχε μεγάλο κατάλογο ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων προσαρμοσμένο στις απαιτήσεις της εποχής και παραχωρούσε σημαντικές αρμοδιότητες στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, οι οποίες του επέτρεπαν να παρεμβαίνει αποφασιστικά στη ρύθμιση της πολιτικής ζωής. Το κράτος δικαίου προστατευόταν αποτελεσματικά, ενώ προβλεπόταν και η συμμετοχή της χώρας σε διεθνείς οργανισμούς (στην τότε ΕΟΚ).

1986-07-01 00:00:00

Η ΠΡΩΤΗ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΤΟΥ 1975 (1986)

Τον Μάρτιο του 1986, σύμφωνα με το άρθρο 110 του Συντάγματος, ένδεκα άρθρα αναθεωρήθηκαν και ψηφίσθηκε η μεταφορά του κειμένου του Συντάγματος στη δημοτική γλώσσα.Με την αναθεώρηση αυτή οι αρμοδιότητες του Προέδρου της Δημοκρατίας περιορίσθηκαν σε σημαντικό βαθμό.

2001-07-01 00:00:00

Η ΔΕΥΤΕΡΗ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΤΟΥ 1975 (2001)

Την άνοιξη του 2001 ψηφίσθηκε μια νέα, πολύ πιο εκτεταμένη αυτή τη φορά (79 άρθρα), αναθεώρηση του Συντάγματος και, μάλιστα, σε κλίμα κατά κανόνα συναινετικό.(Η αναθεώρηση έγινε αποδεκτή, στη μεγάλη πλειοψηφία των περιπτώσεων, από τα τέσσερα πέμπτα του συνόλου των βουλευτών, και, επομένως, ο όρος «συναινετική αναθεώρηση» αποδίδει την πολιτική πραγματικότητα). Το αναθεωρημένο Σύνταγμα εισήγαγε νέα ατομικά δικαιώματα (όπως, π.χ., την προστασία της γενετικής ταυτότητας ή την προστασία από την ηλεκτρονική επεξεργασία προσωπικών δεδομένων), νέους κανόνες διαφάνειας στην πολιτική ζωή (χρηματοδότηση πολιτικών κομμάτων, προεκλογικές δαπάνες, σχέσεις των ιδιοκτητών μέσων μαζικής ενημέρωσης με το Κράτος κ.ά.), αναδιοργάνωσε τη λειτουργία της Βουλής και ενίσχυσε το αποκεντρωτικό σύστημα της χώρας.

2008-07-01 00:00:00

Η ΤΡΙΤΗ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΤΟΥ 1975 (2008)

Το Σύνταγμα του 1975 αναθεωρήθηκε για τρίτη φορά το 2008 σε περιορισμένο αριθμό διατάξεών του. Μεταξύ των διατάξεων που αναθεωρήθηκαν είναι η κατάργηση του επαγγελματικού ασυμβίβαστου, που είχε θεσπισθεί με την αναθεώρηση του 2001, η προσθήκη των νησιωτικών και ορεινών περιοχών της χώρας στη μέριμνα του κοινού νομοθέτη και της Διοίκησης όταν πρόκειται για τη θέσπιση αναπτυξιακών μέτρων, η πρόβλεψη της δυνατότητας της Βουλής να υποβάλλει, υπό προϋποθέσεις, προτάσεις τροποποίησης επί μέρους κονδυλίων του προϋπολογισμού, αλλά και η πρόβλεψη ειδικότερης διαδικασίας ως προς την παρακολούθηση από τη Βουλή της εκτέλεσης του προϋπολογισμού.

2019-11-28 00:00:00

Η ΤΕΤΑΡΤΗ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΤΟΥ 1975 (2019)

Η τέταρτη αναθεώρηση του Συντάγματος αφορά τα εξής: Αποσύνδεση της εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας από την πρόωρη διάλυση της Βουλής (άρθρο 32). Περιορισμός των προνομιακών ρυθμίσεων περί ποινικής ευθύνης υπουργών (άρθρο 86). Ψήφος των Ελλήνων του εξωτερικού (άρθρο 54). Θέσπιση λαϊκής νομοθετικής πρωτοβουλίας (άρθρο 73). Περιορισμός του βουλευτικού ακαταδίωκτου (άρθρο 62). Σύσταση εξεταστικών επιτροπών κατ’ εξαίρεση του κανόνα της πλειοψηφίας (άρθρο 68). Επιλογή μελών Ανεξάρτητων Αρχών (άρθρο 101). Εγγύηση αξιοπρεπούς επιπέδου διαβίωσης για όλους (άρθρο 21). Εξομοίωση των στρατιωτικών δικαστηρίων με τα πολιτικά (άρθρο 96)

Συνταγματική Ιστορία

Launch
Copy this timeline Login to copy this timeline 3d Game mode

Contact us

We'd love to hear from you. Please send questions or feedback to the below email addresses.

Before contacting us, you may wish to visit our FAQs page which has lots of useful info on Tiki-Toki.

We can be contacted by email at: hello@tiki-toki.com.

You can also follow us on twitter at twitter.com/tiki_toki.

If you are having any problems with Tiki-Toki, please contact us as at: help@tiki-toki.com

Close

Edit this timeline

Enter your name and the secret word given to you by the timeline's owner.

3-40 true Name must be at least three characters
3-40 true You need a secret word to edit this timeline

Checking details

Please check details and try again

Go
Close